Ιατρική κάνναβη και αυτοκαλλιέργεια

Μια ακόμη ανάλυση, αυτή τη φορά του πολιτικού επιστήμονα Δημήτρη Παπανικολόπουλου έρχεται να προστεθεί στο δημόσιο διάλογο των ημερών γύρω από την νομιμοποίηση της κάνναβης για ιατρική χρήση.

Σε αντίστιξη με την άποψη της  Elizabeth Finkel  η οποία μιλάει για την «κακή ιατρική της κάνναβης», το άρθρο του κ.  Παπανικολόπουλου που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Αυγή συμβάλλει στον προβληματισμό μας για την επάρκεια των τακτικών της σημερινής ιατρικής αλλά και την ανεπάρκεια των ανά τον πλανήτη κυβερνήσεων να ρυθμίσουν το θέμα με την ταχύτητα που απαιτείται από τις ανάγκες των ασθενών.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, με ψήφισμά του για τη μη «συμβατική ιατρική», στις 29.5.1997, δέχεται ότι «είναι σημαντικό να εξασφαλίζεται στους ασθενείς η ευρύτερη -κατά το δυνατόν- ελευθερία θεραπευτικών επιλογών»

Του Δημήτρη Παπανικολόπουλου*

Όσοι είναι ενάντιοι στην αυτοκαλλιέργεια της κάνναβης για ιατρικούς σκοπούς νομίζω ότι θα άξιζε να λάβουν υπόψη τους και μια αντίθετη επιχειρηματολογία. Μπορεί ο καθένας να κάνει τον γιατρό μόνος του;

«Προφανώς και δεν μπορεί», απαντά ο Λέανδρος Σκαλτσούνης, καθηγητής του Τομέα Φαρμακογνωσίας και Χημείας Φυσικών Προϊόντων του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (Εφημερίδα των Συντακτών, 23/10/2017). «Ο ασθενής μπορεί να πάρει μεγαλύτερη δόση από αυτή που χρειάζεται, η οποία μπορεί σε συνδυασμό με τα άλλα φάρμακα που παίρνει να προκαλέσει παρενέργειες», εξηγεί. Θεωρεί δε ότι χρειάζεται ενημέρωση της κοινής γνώμης και της ιατρικής κοινότητας, καθώς και νομιμοποίηση της ιατρικής χρήσης της κάνναβης, ώστε να πέσει η τιμή των πανάκριβων φαρμάκων καθιστώντας το αίτημα για αυτοκαλλιέργεια χωρίς περιεχόμενο.

Η παραπάνω επιχειρηματολογία, όμως, έχει ευάλωτα σημεία:

Πρώτον, παραγνωρίζει το γεγονός ότι χιλιάδες ασθενείς σε όλο τον κόσμο έχουν μόνοι τους ανακαλύψει τη δοσολογία που τους χρειάζεται, την ίδια στιγμή που οι γιατροί τους άλλαζαν τις φαρμακευτικές αγωγές χωρίς πάντα το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα. Επομένως, στην περίπτωση αυτή αντιστρέφονται οι ρόλοι και οι γιατροί έχουν να μάθουν πολλά από τους ασθενείς τους. Η ιατρική είναι εμπειρική επιστήμη και μπορεί να επωφεληθεί από τη γνώση που της προσφέρουν οι ασθενείς.

Δεύτερον, αν οι παρενέργειες από τα προϊόντα της συμβατικής φαρμακοβιομηχανίας δεν πρέπει να σταματούν την προσπάθεια για εξεύρεση του καλύτερου φαρμάκου και της καλύτερης δοσολογίας, τότε οι παρενέργειες που μπορεί να δημιουργηθούν κατά τον πειραματισμό με τα προϊόντα της κάνναβης δεν πρέπει να είναι αποτρεπτικές εξίσου.

Τρίτον, πώς άραγε (και κυρίως πότε επιτέλους) θα ενημερωθεί για τις ευεργετικές ιδιότητες της κάνναβης η απρόθυμη κοινή γνώμη και η εξίσου απρόθυμη ιατρική κοινότητα, χωρίς τα ζωντανά παραδείγματα ανθρώπων που βελτίωσαν τη ζωή τους αυτοκαλλιεργώντας κάνναβη;

Τέταρτον, ας είμαστε ειλικρινείς: η αγορά φαρμάκων κάνναβης θα είναι πάντα πολύ ακριβότερη από την αυτοκαλλιέργεια, είτε η τελευταία είναι παράνομη είτε νόμιμη. Η αυτοκαλλιέργεια συμπιέζει το κόστος πάρα πολύ, ενώ η προμήθεια συσκευασμένων φαρμάκων που παράγονται από μεγάλες εταιρίες για ιδιωτικό κέρδος επιβαρύνει δυσβάσταχτα τους ιδιωτικούς και τους δημόσιους προϋπολογισμούς.

Πέμπτον, μέσω της αυτοκαλλιέργειας οι ασθενείς μπορούν να είναι σίγουροι/ες για την ποιότητα που παραγόμενου προϊόντος. Η ποιότητα είναι κρίσιμος παράγοντας για την ευεργετική επίδραση της κάνναβης. Μπορούν οι ασθενείς να έχουν εμπιστοσύνη στις εταιρείες, ότι θα παράγουν δηλαδή μόνο βιολογική κάνναβη; Δεν νομίζω.

Έκτον, κακώς παραγνωρίζεται η ψυχολογική ευφορία που νιώθουν οι ασθενείς όταν καλλιεργούν οι ίδιοι/ες το φυτό τους, που είναι ταυτόχρονα και το φάρμακό τους. Η αντιμετώπιση των ασθενειών είναι και θέμα ψυχολογίας.

Έβδομον, σε αυτή τη ζωή οι άνθρωποι είναι υποχρεωμένοι να παίρνουν άπειρες αποφάσεις χωρίς την πρότερη συμβουλή του ειδικού. Αθλούμαστε χωρίς να κάνουμε όλη την ώρα ιατρικές εξετάσεις, τρώμε χωρίς να ρωτήσουμε διατροφολόγο, καπνίζουμε και πίνουμε γιατί κάνει καλό στην (ψυχολογική) υγεία μας και κακό στη (βιολογική) υγεία μας κ.λπ. Δεν είναι νοητό ούτε επιθυμητό να ασκούμε κάθε δικαίωμα ελεύθερης επιλογής με την άδεια του «ειδικού». Οι περί του αντιθέτου αιτιάσεις εδράζονται σε έναν πατερναλιστικό τρόπο αντιμετώπισης των ανθρώπων. Οι ασθενείς δεν είναι παιδιά, είναι (όταν είναι άνω των 18 ετών) ενήλικες και έτσι πρέπει να τους φερόμαστε. Η ελεύθερη επιλογή της θεραπείας αποτελεί άλλωστε δικαίωμα του θεραπευόμενου.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, με ψήφισμά του για τη μη «συμβατική ιατρική», στις 29.5.1997, δέχεται ότι «είναι σημαντικό να εξασφαλίζεται στους ασθενείς η ευρύτερη -κατά το δυνατόν- ελευθερία θεραπευτικών επιλογών».

Τέλος, η απαγόρευση της αυτοκαλλιέργειας έχει οδηγήσει επανειλημμένως στα κρατητήρια τους πιο γνωστούς ακτιβιστές – ασθενείς που χρησιμοποιούν κάνναβη. Πρόσφατα συνελήφθησαν τόσο ο Χρήστος Ριγανάς όσο και ο Κωνσταντίνος Σύρος, ενώ ο Ανδρέας Μπάρκας, οικογενειάρχης και επιχειρηματίας, αντιμετωπίζει την απειλή πολύχρονης φυλάκισης. Αυτό το αίσχος πρέπει να σταματήσει.

* Ο Δημήτρης Παπανικολόπουλος είναι πολιτικός επιστήμονας

Aναδημοσίευση από την εφημερίδα Αυγή